Frankrijk was drie dagen in de greep van terreur. Het begon allemaal met de vreselijke aanslag op de redactie van Charlie Hebdo, het eindigde met de bestorming van een drukkerij in het Franse stadje Dammartin-en-Goële, waarbij de Franse terroristen Chérif en Saïd Kouachi werden gedood. Ondertussen speelde ook een gijzeling in een supermarkt in hartje Parijs een belangrijke rol – ook hier kwam de gijzelnemer om het leven. Het jaar kon niet ellendiger beginnen. Ons deed het denken aan de vreselijke dagen in Boston; nu alweer bijna twee jaar geleden, maar nog vers in ons geheugen. Klopjachten: Amerika heeft er veel meegemaakt. Wij zetten de 18 grootste op een rijtje. We hebben gekozen voor manhunts die (delen van) Amerika meerdere dagen in hun greep hielden; voortvluchtige criminelen als Lee Harvey Oswald en Timothy McVeigh kom je dus niet tegen in onze selectie.

Klopjachten Amerika

• Sluipmoorden rond Washington, DC

  In de omgeving van de Amerikaanse hoofdstad heerste tussen 2 en 24 oktober 2002 veel angst. Er waren sluipschutters actief. In totaal werden tien personen gedood en drie ernstig verwond; het ging om willekeurige personen die bijvoorbeeld benzine stonden te tanken of die hun gras maaiden. Toen de daders eindelijk werden gevonden, bleek dat in hun blauwe Chevrolet Caprice een gat was geboord door de kofferbak. Zo kon met een scherpschuttersgeweer worden geschoten terwijl de schutter in de achterbak lag. Het doel was afpersing; hoofddader John Allen Muhammad belde meerdere malen naar de autoriteiten en eiste geld. Zijn handlanger, Lee Boyd Malvo, was slechts 17 jaar. Meer informatie hier.

• John Wilkes Booth: de moord op Abraham Lincoln
  

  Op 15 april 1865 werd president Abraham Lincoln vermoord. Duidelijk was direct wie gezocht moest worden: acteur John Wilkes Booth. Hij had zijn daad uitgevoerd in een vol theater. Na zijn vlucht uit het pand, waarbij hij zijn been brak, verbleef hij vijf nachten in de bossen van Maryland. Daarna reisde hij verder naar Virginia. Hier zocht hij zijn toevlucht in een tabaksschuur. Hij werd een week later gevonden, de schuur werd in brand gezet, en zelfs toen gaf Booth zich nog niet over. Er werd geschoten, de dodelijk gewonde Booth werd vervolgens uit de schuur gehaald en stierf enkele uren later. De klopjacht duurde uiteindelijk twaalf dagen; alles daarover op deze pagina. Leestip: Mensenjacht, door James L. Swanson.

• John Herbert Dillinger

  De jaren dertig werden in de VS gekenmerkt door gangsters die het land onveilig maakten. John Dillinger was een beruchte Amerikaanse crimineel, hoewel anderen hem nog steeds zien als een moderne versie van Robin Hood. Zijn bende overviel 24 banken en vier politiebureaus en wist meer dan eens te ontsnappen uit gevangenissen. De FBI werd in het leven geroepen, Melvin Purvis leidde het team dat een klopjacht maakte op Dillinger. Die jacht duurde een jaar. Hij werd tot Public Enemy Number One verklaard door justitie en er werd een beloning van 10.000 dollar uitgeloofd voor zijn arrestatie. Op 22 juli 1934 bezocht Dillinger een bioscoop in Chicago. De politie was getipt en na afloop opende de politie het vuur. Dillinger kwam na 3 schoten om het leven. Bekijk de film Public Enemies!

• Andrew Phillip Cunanan: dodelijke gigolo

  In april 1997 schoot Andrew Cunanan twee oude vrienden dood in Minneapolis, Minnesota. Op zijn vlucht vermoordde hij twee onschuldige mannen en ten slotte bracht hij in Miami ook de wereldberoemde modeontwerper Gianni Versace om het leven. De jacht op hem was de grootste sinds de klopjacht op de moordenaar van Martin Luther King. Hij eindigde op een woonboot in Miami, waar de FBI hem op 23 juli 1997 vond. We schreven uitgebreid over de klopjacht in dit artikel.

• The Green River Killer

  In de vroege jaren tachtig werden tientallen vrouwen (voornamelijk weggelopen tieners en prostituees) vermoord in de staten Washington en Californië. Na een jarenlang onderzoek werd op 30 november 2001 Gary Leon Ridgway gearresteerd; de Green River Killer (slachtoffers werden gedumpt in de Green River) had plotseling een naam. Ontwikkelingen in DNA-onderzoek hebben hem de kop gekost. Hoeveel moorden hij precies had gepleegd, wist Ridgway niet eens meer; hij was de tel kwijtgeraakt. In zijn omgeving stond hij bekend als een aardige, vriendelijke man. Hij komt nooit meer vrij. Alles over hem op Wikipedia.

• Adam Yahiye Gadahn, Amerikaanse woordvoerder Al-Qaida

  Adam Yahiye Gadahn werd in Oregon als zoon van geitenhouders geboren; hij heette toen nog Adam Pearlman. Op 17-jarige leeftijd bekeerde hij zich tot de Islam. Niet lang daarna verhuisde hij naar Pakistan, waar hij een militante Islamiet werd. Na de aanslagen van 11 september 2001 stapte Gadahn naar voren als de onofficiële woordvoerder van Al-Qaida. Er circuleerden tapes waarop hij dreigde met meer aanvallen tegen de Verenigde Staten. In 2006 kwam er een video in de publiciteit waarin hij 9/11 toejuichte; hij werd nu officieel aangeklaagd als verrader. Gadahn is nog steeds op de vlucht; wie hem opspoort is miljonair. Alles over Gadahn op Wikipedia.

• Joseph Palczynski – terreur in Baltimore
  

  Elektriciën en bodybuilder Joseph C. “Joe” Pałczyński was een seriemoordenaar in de buitenwijken van Baltimore. In maart 2000 terroriseerde hij de regio door vier personen te vermoorden en door, na een klopjacht die tien dagen duurde, een gezin te gijzelen. Pałczyński werd bij die laatste actie doodgeschoten door politie. Alles over hem op Wikipedia.
  

• De Texas Seven – een maand voortvluchtig

  De John B. Connally Unit in Texas is een goed beveiligde gevangenis. Ontsnappen lijkt onmogelijk, maar op 13 december 2000 slagen zeven mannen in de leeftijd van 23 tot 39 erin. De oorzaak van hun gevangenschap varieerde, de wil om te ontsnappen was bij ieder even groot. Ze overmeesterden enkele toezichthouders, stalen hun kleren, creditcards, identificatiepapieren en wapens en wisten uit het gebouw weg te komen. De vlucht duurde uiteindelijk een maand; een agent werd gedurende die weken in vrijheid koelbloedig vermoord. Vier mannen werden aangehouden na een tip uit Woodland Park, Colorado. Een vijfde pleegde zelfmoord, de laatste twee werden later gearresteerd in een hotel in Colorado Springs. Alles over de Texas Seven op Wikipedia.

• Eric Robert Rudolph – bom tijdens de Spelen in Atlanta

  Eric Rudolph is vooral bekend als de man van de bom tijdens de Olympische Spelen van Atlanta in 1996. Een omstander overleed, 111 raakten er gewond. Maar Eric Rudolph had meer op zijn kerfstok. Hij is verantwoordelijk voor een reeks bomaanslagen (op onder meer een abortuskliniek en een gaybar) in het hele zuiden van de Verenigde Staten tussen 1996 en 1998. Op 5 mei 1998 kwam hij op de Ten Most Wanted lijst van de FBI. Hij wist jarenlang te overleven en werd op 31 mei 2003 opgepakt in Murphy, North Carolina. Lees het complete verhaal op Wikipedia.

• Zodiac Killer: nooit geïdentificeerd

  Al meer dan veertig jaar zoekt men naar de identiteit van de Zodiac Killer, de man die in de tweede helft van de jaren zestig meerdere slachtoffers maakte in Noord-Californië. De politie noemde ooit het getal van zeven slachtoffers, maar in gecodeerde brieven repte de dader zelf van wel 37 moorden. De Zodiac Killer zaaide veel angst; hij bedreigde scholieren en liet weten slaven te verzamelen. Hij bespeelde de media tot medio jaren zeventig; vier decennia later tast men nog steeds in het duister. Sommige door de seriemoordenaar vervaardigde cryptogrammen zijn nog nooit opgelost… Meer informatie op Wikipedia.

• Tylenol moorden in Chicago

  In september 1982 overleed de 12-jarige Mary Kellerman na het innemen van een populaire pijnstiller Tylenol. Meer dan 32 jaar later is het onderzoek naar de moord nog steeds actief – niet in de laatste plaats omdat zeven slachtoffers volgden. Het product Tylenol werd massaal uit de schappen van supermarkten en apotheken gehaald. Waarschijnlijk heeft de dader verpakkingen gekocht, geknoeid met de inhoud en vervolgens weer teruggeplaatst. Met alle gevolgen van dien. Meer erover op Wikipedia.

• Seriemoordenaar Ted Bundy

  Ted Bundy beweerde wel meer dan honderd vrouwen te hebben vermoord. In 1974 begon het en binnen vijf maanden pleegde hij er maar liefst tien. In 1976 wordt hij voor het eerst opgepakt en veroordeeld voor 15 jaar in de gevangenis. Hij ontsnapte en vertrok naar Utah. Daar ging het moorden gewoon door. Op een gegeven moment werd hij verdacht van meer dan dertig moorden in zeker vijf Amerikaanse staten. Regelmatig werd Bundy opgepakt; elke keer wist hij te ontsnappen. In het geval Bundy – geboren als Theodore Robert Cowell – gaat het niet om een klopjacht – maar om meerdere klopjachten. Op 24 januari 1989 werd hij geëxecuteerd in Florida. Lees voor het uitgebreide verhaal dit artikel.

• CIA-schietpartij bij het hoofdkantoor 

  Mir Aisal Kansi vond het Amerikaanse beleid ten aanzien van het Midden-Oosten walgelijk. Hij opende op 25 januari 1993 het vuur op een aantal voor een verkeerslicht stilstaande auto’s bij de hoofdingang van het CIA-hoofdkantoor in Langley, Virginia. Twee CIA-medewerkers kwamen om het leven, drie mensen raakten gewond. Kansi wist te ontkomen. Hij vluchtte de volgende dag naar Pakistan. In 1997 kreeg de FBI hem te pakken met dank aan een informant. Hij werd teruggebracht naar de Verenigde Staten en ter dood veroordeeld in 2002. Meer over de schietpartij op Wikipedia.

• De antrax aanval in 2001

  In de chaotische herfst van 2001 werden in de VS brieven met miltvuursporen (antrax) aan nieuwsredacties en twee Democratische senatoren gestuurd, die bij het openmaken vrijkwamen. Dit leidde tot 22 besmettingen die vijf slachtoffers eisten. Velen legden verbanden met de aanslagen in september dat jaar; in meegestuurde brieven stond ‘Death To America’ en ‘Allah Is Great’. In 2007 werd er een verdachte genoemd: microbioloog Bruce Edwards Ivins van het US Army Medical Research Institute of Infectious Diseases in Maryland had toegang tot de bacterie en was waarschijnlijk betrokken bij de aanval. Hij pleegde in 2008 zelfmoord, kort voordat hij voor deze feiten aangeklaagd zou worden. Meer over Bruce Ivins op Wikipedia.

• Dzhokhar and Tamerlan Tsarnaev: bommen in Boston

  Vier dagen lang lag het openbare leven in Boston helemaal stil. Op 15 april 2013 maakten twee explosies nabij het beroemde Copley Square in die stad een einde aan het leven van drie Amerikanen, waaronder één kind. Tweehonderd omstanders raakten gewond. De schandalige acties markeerden het begin van een massale klopjacht die tot 19 april zou voortduren, toen rond 20:45 lokale tijd Dzhokhar Tsarnaev werd ingerekend in een boot in een achtertuin in voorstad Watertown. Zijn broer Tamerlan kwam al eerder om het leven; hij werd getroffen in een vuurgevecht met agenten. In de voorsteden Watertown en Cambridge heerste dagenlang angst; het openbare leven in Boston lag al die tijd stil. Ik bezocht de plaatsen delict; een verslag daarvan in dit eerdere artikel op deze website.

• Ted Kaczynski: de Unabomber

  De achttien jaar durende klopjacht op Ted Kaczynski was één van de langstdurende in de Amerikaanse geschiedenis. Hij begon in 1978, toen de man, beter bekend als Unabomber, zijn eerste zelfgemaakte bombrief verzond. Er zouden er tot 1995 nog vijftien volgen; uiteindelijk werden drie Amerikanen vermoord en raakten er 23 gewond. Kaczynski bleek een expert in het uit handen blijven van autoriteiten. Hij verbleef in een afgelegen blokhut in Montana die hij zelden verliet. Af en toe stuurde hij brieven naar dagbladen. In 1995 las zijn broer David zo’n manifest in The New York Times. Hij herkende de schrijfstijl van Ted en op 3 april 1996 volgde er eindelijk een arrestatie. De rest van zijn leven speelt zich af achter tralies. Meer over de Unabomber op Wikipedia.

• Osama Bin Laden

  De klopjacht op de leider van Al-Qaida duurde zo lang en maakte zo weinig vooruitgang, dat men een tijd lang dacht dat hij allang overleden was. Hij begon in 1998, toen de militante organisatie verantwoordelijk werd geacht voor bomaanslagen op Amerikaanse ambassades in Afrika, en werd vanzelfsprekend geïntensiveerd na de aanslagen op 11 september 2001. Bijna tien jaar later, op 1 mei 2011, werd hij eindelijk gevonden in de Pakistaanse stad Abbottabad. Hij werd in zijn woning omgebracht door Navy SEALs; alles over die aanval in een eerder artikel van deze website. “We got him”, sprak Obama de volgende ochtend.

• James Earl Ray: de moord op Martin Luther King

  Na de moord op Martin Luther King, op 4 april 1968, startte een twee maanden durende klopjacht die uiteindelijk eindigde in Londen. Voortvluchtige James Earl Ray was een jaar eerder ontsnapt uit een gevangenis in de staat Missouri. Onderzoekers kwamen er al snel achter dat Ray meerdere valse namen gebruikte voor en tijdens zijn vlucht. Men wist dat hij het land uit wilde; 175.000 paspoorten werden bekeken en uiteindelijk werd een zekere George Ramon Sneyd eruit gelicht. Ja: dit was Ray. Hij was inmiddels in Canada, Portugal en Engeland geweest. Op 8 juni 1969 werd hij uiteindelijk gepakt op Heathrow Airport in Londen. Hij stierf in 1998; nog steeds twijfelen veel mensen over zijn ware schuld. Eén van hen is Dexter King; zoon van de vermoorde leider van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging. Meer informatie over James Earl Ray op Wikipedia.