Elf september 2006. Het is vandaag vijf jaar geleden dat de wereld opgeschrikt werd door de terroristische aanslagen in New York. Het World Trade Center, opgeleverd in 1973, maakte vanaf deze dag niet langer onderdeel uit van de indrukwekkende skyline.

Een kleine geschiedenisles. Na de tweede wereldoorlog, toen de economie een enorme groei doormaakte, ontstond het plan om een internationaal wereldhandelscentrum te bouwen. Lower Manhattan kende zware tijden toen bedrijven steeds meer naar het noorden van het eiland trokken. David Rockefeller trok het zich enorm aan en geloofde in de potentie van Lower Manhattan. Politiek en financieel gesteund door zijn broer Nelson, die destijd gouverneur van de staat New York was, kwam men steeds dichter bij de realisatie van hun droom. Beide heren zijn zonen van de beroemde John D. Rockefeller Jr., inderdaad, verantwoordelijk voor het beroemde Rockefeller Center. Goed, uiteindelijk was alles in kannen en kruiken en werd de Japans-Amerikaanse architect Minoru Yamasaki aangetrokken voor het ontwerp. Twee identieke torens met in hun nabijheid vier andere gebouwen, waar later een vijfde aan toegevoegd werd. In totaal kende het WTC-complex uiteindelijk dus zeven gebouwen. In maart 1966 werd begonnen aan het vrijmaken van het grote oppervlak. 164 gebouwen en 5 wegen moesten plaats maken voor de nieuwbouw. Pas na 2,5 jaar kon men beginnen aan de fundering. Vele stakingen later werd eind 1970 het hoogste punt bereikt van de North Tower. De eerste huurders namen al hun intrek in de lagere verdiepingen van het gebouw. Een half jaar later werd ook het hoogste punt van de South Tower bereikt. Het World Trade Center werd officieel geopend op 4 april 1973. Iedere toren bood 350.000 vierkante meter aan kantoorruimte en winkels.

Van de zeven gebouwen zijn de twee torens zijn natuurlijk het beroemdst geworden, ze waren enkele jaren de hoogste gebouwen ter wereld. Beide torens telden 110 verdiepingen en met hun 417 en 415 meter was het uitzicht vanaf het dak indrukwekkend. Op een onbewolkte dag kon men tot 72 km in de verte kijken in elke richting. Ruim 30 miljoen mensen bezochten in dertig jaar tijd de openbare observatieruimte genaamd Top of the World, vlak onder het dak van de South Tower. In de North Tower bevond zich op de 106e en 107e verdieping het wereldberoemde restaurant Windows on the World.

Veel mensen hielden van de enorme grootte en hoogte van het complex, sommige mensen maakten er zelfs gebruik van. Zo liep de Fransman Philippe Petit in 1974 tussen de twee torens op een dun koord, sprong Owen J. Quinn in 1975 van de North Tower met een basejump, en beklom George Willig in 1977 de South Tower. De autoriteiten waren stiekem blij: de capriolen gaven het complex nog meer bekendheid. Natuurlijk zorgde daar ook de televisie en films voor: het World Trade Center, en met name de Twin Towers, waren kennelijk bijzonder media-geniek. Het WTC werd een icoon voor de stad New York.

Een icoon dat geen eeuwig leven werd gegund. Terroristische aanvallen zorgden voor het instorten van de Twin Towers, daar waar een eerdere poging tot vernietiging mislukt was. Een bomaanslag in 1993 kende ‘slechts’ zes doden. Op 11 september 2001 lieten 2749 mensen uit 62 landen het leven. Onder deze slachtoffers één Nederlandse vrouw. De ouders van Ingeborg Lariby (42) ontvingen na de ramp vier gebutste creditcards, alles wat overgebleven was na de instorting van de South Tower.

Vijf jaar later vind er een grote ceremonie plaats op de plek die sinds de rampdag omgedoopt is in Ground Zero. De ceremonie in New York begon om 08.46 uur, het tijdstip waarop het eerste gekaapte vliegtuig het WTC raakte. Al uren daarvoor waren massa's nabestaanden van slachtoffers aangekomen op Ground Zero, foto's of bloemen in de hand. De namen van alle slachtoffers werden één voor één voorgedragen. Burgemeester Michael Bloomberg en de zeer populaire oud-burgemeester Rudy Giuliani hielden toespraken. President Bush ontbeet in New York samen met brandweermannen en politieagenten in een kazerne bij Ground Zero. ’s Avonds was er de ‘Tribute of Light’, de twee indrukwekkende stralen licht die de torens van het World Trade Center nabootsen.

Bloomberg liet weten enorm trots te zijn op de stad. Volgens hem is Al-Qaeda's dodelijke complot mislukt. “Vijf jaar na de catastrofale aanslagen op het World Trade Center staat New York er beter voor dan ooit. De economie is op stoom en alleen al dit jaar komen er 42 miljoen toeristen naar de stad. Sinds de aanslagen hebben we een tekort van 5 miljard dollar weten om te buigen in een overschot van 3 miljard. De werkloosheid is gezakt van 9 procent naar 6 procent. Het aantal bedrijven dat zich op Manhattan vestigt is naar recordhoogte gestegen. Alleen al dit jaar kunnen we 325.000 nieuwe inwoners inschrijven. Geweldig natuurlijk, het geeft alleen enorme druk op onze huizenmarkt. Al met al zijn de vooruitzichten voor onze stad fantastisch.” Bloomberg vergat even te melden dat de wederopbouw van het WTC wel heel erg lang op zich laat wachten. Vijf jaar na de vernietigende aanslagen op het World Trade Center ligt 's werelds beroemdste bouwput er verlaten bij. Van een beloofde snelle wederopbouw is niets terechtgekomen. Prestigestrijd en vooral geldzucht hebben de ambitieuze plannen voor herstel van het zakencentrum de afgelopen jaren gedwarsboomd. Nabestaanden van de bijna drieduizend slachtoffers voelden zich miskend, toen bekend werd dat het monument ter nagedachtenis van hun dierbaren slechts op het tweede plan kwam. In de talloze gewijzigde ontwerpen raakte commercieel gewin steeds meer op de voorgrond. Het gedoe over en weer heeft er voor gezorgd dat anno 2006 nog steeds een grote bouwput de plek des onheils markeerd. New Yorkers beginnen zich te schamen en hadden nauwelijks weerwoord toen de burgemeester van New Orleans laatst van zich afsloeg toen hem werd verweten dat zijn stad nog steeds een zootje is na de orkaan van 2005. “Nee, dan New York”, zei burgemeester Nagin. “Kijk maar eens hoe snel het daar gaat.” Pijnlijk.

In 2006 werd ook bekend dat het enige pand dat herbouwd is, WTC 7, enorm veel problemen heeft om nieuwe huurders te trekken. Geen enkel bedrijf wil zich huisvesten op de rampplek. En dat gaat waarschijnlijk straks ook op voor de Vrijheidstoren, die in de plaats moet komen van de 2 torens die ooit tot aan de hemel reikten. Grote advocatenkantoren en effectenmakelaars, die vroeger in de Twin Towers huisden en veel van hun personeel hebben verloren, piekeren er niet over om kantoorruimte te huren in de nieuwe toren. Ook niet tegen hoge kortingen. De vraag is daarom gerechtvaardigd of het wel zo verstandig is om 's werelds hoogste gebouw in Manhattan te willen bouwen. Burgemeester Bloomberg kan veel positieve punten oplepelen, maar er is voor hem nog zeker veel werk aan de winkel de komende jaren.

New York, waar van oudsher de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel staat, zou New York niet zijn als er geen tegengeluiden zouden klinken op deze herdenkingsdag. Terwijl nabestaanden beneden in de kuil de slachtoffers gedenken, is daarbuiten de verdeeldheid over 11 september nooit echt ver weg. De harmonie werd onder andere verstoord door demonstranten die rondliepen met spandoeken als ‘USA did 911’. Duidelijk is dat zelfs de eensgezindheid over wie de daders van 9/11 zijn, langzaam afbrokkelt. “Zet Bush af”, riep iemand. “Vergeet niet dat het allemaal nep was, verzonnen“, riep een ander. Natuurlijk is er ook veel aandacht voor de situatie in Irak. Moeders van gesneuvelde soldaten schreeuwen over de zinloze ‘War on Terror’ en vragen aandacht voor de onschuldige mensen die in het Midden Oosten bij bosjes worden vermoord. Verderop loopt iemand met een plakkaat rond, waarop hij ex-president Clinton de schuld geeft. “Misschien ongepast. Maar de media hakken allemaal in op Bush. Alleen zo kan ik als individu een tegengeluid laten horen.’’ President Clinton is op zijn beurt weer woedend over een televisiedrama waarin wordt gesuggereerd dat zijn verhouding met Monica Lewinsky hem zo in beslag nam dat hij daardoor Osama bin Laden heeft laten glippen. En zo laten de gemoederen de Amerikanen nog lang niet los.

Het is duidelijk: vijf jaar na dato leeft de ramp nog steeds. Geen gesprek met een New Yorker of er wordt even stilgestaan bij nine-eleven. De stad is opmerkelijk succesvol herrezen maar de duizenden slachtoffers worden nog dagelijks gemist. Aan de andere kant laat de Amerikaanse krant The Washington Post weten dat een derde van de door hen geënquêteerde mensen vergeten is in welk jaartal het WTC werd weggevaagd. Elf september, dat weet iedereen wel, en de ramp staat nog op hun netvlies gebrand. Maar dat alles in 2001 gebeurd is weet men vijf jaar na dato klaarblijkelijk niet meer. Onbegrijpelijk.

Meer info
Veel informatie over 9/11
http://www.theusa.nl/nieuws/aanslagenamerika/index.htm
Alles over de gebouwen zoals het er in de toekomst uit gaat zien
http://www.wtc.com/